Παρασκευή 22 Ιουνίου 2018

Ο εθισμός στα βιντεοπαιχνίδια αποτελεί διανοητική διαταραχή

Στο σημερινό άρθρο σας αναφέρω μία απόφαση η οποία είναι αρκετά θετική και έπρεπε να είχε ληφθεί εδώ και αρκετό καιρό. Αναφέρομαι συγκεκριμένα για τον εθισμό στα βιντεοπαιχνίδια (videogames) και στην αναγνώρισή του ως διανοητική διαταραχή
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.), ο οποίος μιλά για σοβαρό πρόβλημα, για «επικίνδυνα παιχνίδια» και «διαταραχή προσωπικότητας» λόγω του εθισμού που προκαλούν στον παίκτη, ένας εθισμός που μπορεί να φτάσει στο σημείο της απόλυτης εξάρτησης, αντίστοιχης με αυτήν από τα ναρκωτικά.
Στην πιο πρόσφατη οδηγία του Οργανισμού για τις αναγνωρισμένες ασθένειες που μπορούν να διαγνωστούν, ο εθισμός στις ψηφιακές συσκευές όπως τα video games περιγράφεται ως “ένα μοτίβο επίμονης ή επαναλαμβανόμενης συμπεριφοράς παιχνιδιού” που γίνεται τόσο εκτενής ώστε να “προηγείται άλλων ενδιαφερόντων στη ζωή”.

Η Διεθνής Κατάταξη Ασθενειών (ICD), η οποία ενημερώνεται τα τελευταία 10 χρόνια, καλύπτει τώρα 55.000 τραύματα, ασθένειες και αιτίες θανάτου. Αυτή αποτελεί μια βάση για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και γενικά για τους εμπειρογνώμονες προκειμένου να ενημερώνονται για τις εξελίξεις στον τομέα τους.

Η τελευταία της εκδοχή που μόλις δημοσιοποιήθηκε, η ICD-11, διατίθεται πλήρως σε ηλεκτρονική μορφή για πρώτη φορά, σε μια προσπάθεια να αποκτήσουν μεγαλύτερη πρόσβαση σε αυτήν οι γιατροί και οι άλλοι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας ανά τον κόσμο. Η ICD-11 προγραμματίζεται να παρουσιαστεί στα κράτη μέλη του ΠΟΥ στην ετήσια Παγκόσμια Συνέλευση για την Υγεία που θα γίνει τον Μάιο του 2019 ώστε να υιοθετηθεί τον Ιανουάριο του 2022, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του Π.Ο.Υ. συγκαταλέγεται και ο εθισμός στις ψηφιακές συγσκευές ως διανοητική διαταραχή.
Στο σημείο αυτό να επισημάνουμε ότι έχουν καταγραφεί μέχρι και θάνατοι παικτών, κυρίως στην Ιαπωνία, οι οποίοι επί ολόκληρα 24ωρα έπαιζαν το αγαπημένο τους παιχνίδι, ενώ και στην Ελλάδα, στο Νοσοκομείο Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού» υπάρχει εδώ και καιρό ειδική πτέρυγα απεξάρτησης των εφήβων από τα παιχνίδια.

Σύμφωνα με το προσχέδιο της έκθεσης, ο παίκτης που παρουσιάζει συμπτώματα εξάρτησης είναι αυτός που τα παιχνίδια κυριαρχούν στην καθημερινότητά του επισκιάζοντας τα άλλα ενδιαφέροντά του και τις καθημερινές του δραστηριότητες, με αποτέλεσμα να προκαλούνται μια σειρά από σοβαρές επιπτώσεις στην προσωπική και οικογενειακή ζωή, τις κοινωνικές σχέσεις, την εκπαίδευση και πολλές ακόμη παραμέτρους.

Εξαρτημένος θεωρείται, σύμφωνα με το προσχέδιο της έκθεσης του ΠΟΥ, όποιος παρουσιάζει τα συμπτώματα αυτά επί έναν ολόκληρο χρόνο και, όπως διευκρινίζει, σε ορισμένες περιπτώσεις η διάγνωση της εξάρτησης μπορεί να γίνει και σε μικρότερο χρονικό διάστημα. Ορίζει μάλιστα ως εξάρτηση την κατάσταση στην οποία ο παίκτης «αυξάνει τον κίνδυνο τόσο φυσικών όσο και διανοητικών βλαβών του ίδιου του ατόμου ή άλλων που βρίσκονται στο στενό του περιβάλλον».
Όπως προαναφέραμε, η διαμάχη σχετικά με το αν ένας συγκεκριμένος χρόνος παιχνιδιού πρέπει να χαρακτηριστεί ως «εθισμός» σοβεί εδώ και δεκαετίες. Το 2013 η Αμερικανική Ένωση Ψυχιάτρων σταμάτησε ένα βήμα πριν εντάξει τον χαρακτηρισμό «ψυχική διαταραχή από παιχνίδια στο διαδίκτυο» στην ετήσια έκδοσή της του «Εγχειριδίου Στατιστικής Ψυχικών Διαταραχών».

Την αναφέρει ωστόσο ως μια κατάσταση η οποία εν δυνάμει μπορεί να εξελιχθεί σε συνεχή απασχόληση με τα βιντεοπαιχνίδια και ως ένα «νέο φαινόμενο» το οποίο χρήζει περαιτέρω κλινικής έρευνας προκειμένου να καταταχθεί ως «ψυχική διαταραχή». Αυτό το οποίο επισημαίνουν οι επιστήμονες είναι το γεγονός ότι αρκετοί παίκτες έχουν αφήσει την τελευταία τους πνοή μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή παίζοντας επί ολόκληρα 24ωρα, κάτι που, όπως τονίζουν, αποδεικνύει ότι ορισμένοι παίκτες «τραβούν» τη σχέση τους με τα παιχνίδια σε όρια που βλάπτουν σοβαρά την υγεία τους.
Εντύπωση προκαλεί ωστόσο ότι ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι το ζήτημα της εξάρτησης είναι υπερεκτιμημένο και ότι οι εθισμένοι στα βιντεοπαιχνίδια τα χρησιμοποιούν ως έναν μηχανισμό εκτόνωσης από άλλα μη διαγνωσμένα ψυχικά ή ψυχολογικά προβλήματα. Μάλιστα υποστηρίζουν ότι με βάση ορισμένες μελέτες, τα βιντεοπαιχνίδια μπορούν να μειώσουν τον εθισμό σε άλλες βλαβερές συνήθειες, όπως το κάπνισμα ή το αλκοόλ.

Επιμένουν μάλιστα στην άποψη ότι ο «απρόσεκτος» χειρισμός της λέξης εθισμός υποβαθμίζει τις πραγματικές συνέπειες της συμπεριφοράς αυτών που είναι όντως εξαιρετικά εθισμένοι και υπερτονίζει τον κίνδυνο ψυχικής ή σωματικής βλάβης γι' αυτούς που περιοδικά και όχι συστηματικά υπερβάλλουν στον χρόνο που αφιερώνουν στο παιχνίδι τους, χωρίς ωστόσο να εξαρτώνται σε παθολογικό σημείο από αυτό.

Ορισμένοι επιστήμονες, όπως ο καθηγητής Ψυχολογίας Κρίστοφερ Στέτσον, χαρακτήρισαν στην εφημερίδα Huffington Post τις εκτιμήσεις του προσχεδίου της έκθεσης του ΠΟΥ ως διάγνωση για τα σκουπίδια («junk diagnosis»), υποστηρίζοντας ότι «φυσικά κάθε ψυχαγωγική δραστηριότητα που έχει το στοιχείο της υπερβολής είναι βλαπτική, αλλά υφίστανται ελάχιστες αποδείξεις ότι το “κόλλημα” με τα βιντεοπαιχνίδια είναι χειρότερο από άλλες εξαρτησιογόνες συμπεριφορές που προκαλούν λόγου χάρη το τσιγάρο, το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά».
Στον αντίλογο, ομάδα ερευνητών του βρετανικού Πανεπιστημίου του Νότιγχαμ, υπό τον Μαρκ Γκρίφιθς, επιμένει πως παρότι κάποιοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η εξάρτηση από τα βιντεοπαιχνίδια δεν είναι επικίνδυνη, «ορισμένοι παίκτες όντως αντιμετωπίζουν σοβαρότατα προβλήματα ως αποτέλεσμα των πολλών ωρών που αφιερώνουν καθημερινά στα παιχνίδια». Ή για να το πούμε διαφορετικά, όπως έλεγαν και οι αρχαίοι πρόγονοί μας, «παν μέτρον άριστον»...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου