Τι είναι ο τραυλισμός;

Είναι μια διαταραχή που αφορά τη φυσιολογική ροή της ομιλίας. Τα αγόρια έχουν περισσότερες πιθανότητες να τραυλίσουν σε σχέση με τα κορίτσια με αναλογία 4:1, ενώ το ένα τέταρτο των παιδιών με φυσιολογική ανάπτυξη περνούν κάποια περίοδο της ζωής τους τραυλίζοντας.

->Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της ομιλίας των παιδιών που τραυλίζουν;

• Επαναλήψεις ήχων ή συλλαβών (ε..ε..ε..γώ…., γά γα γα γαλα… )
• Άφωνες διακοπές (μ….ετά)
• Επανάληψη λέξης ή τμήματος αυτής (μολύ μολύ … μολύβι)
• Επιμηκύνσεις φθόγγων ( μεεεεεερέντα)
• Παρεμβολές (θα πάω εεεεεε σχολείο με το εεεεεε λεωφορείο)
• Μεγάλη ένταση στους μύες του προσώπου και του λαιμού ή πιθανές συσπάσεις των μυών των οργάνων άρθρωσης (χείλη κλπ.)

->Πότε εμφανίζεται συνήθως;

Τα πρώτα σημάδια τραυλισμού εμφανίζονται συνήθως μετά το δεύτερο έτος όταν το παιδί αρχίζει να συνδυάζει δύο λέξεις μαζί. Στην χρονική αυτή περίοδο παρατηρούνται συνήθως επαναλήψεις της αρχικής συλλαβής ή και ολόκληρης της λέξης. Για κάποια παιδιά αποτελεί απλώς ένα παροδικό χαρακτηριστικό στην εξέλιξη της ομιλίας.

->Τι προκαλεί τον τραυλισμό;

Οι παράγοντες που συμβάλουν ώστε κάποιο παιδί να παρουσιάσει τραυλικά επεισόδια μπορεί να είναι είτε γενετικοί (το 60% των παιδιών που τραυλίζουν έχουν κάποιο μέλος της οικογένειας που τραυλίζει) είτε περιβαλλοντικοί (σε συνδυασμό με τους γενετικούς). Αρνητικοί περιβαλλοντικοί παράγοντες είναι οι υψηλές προσδοκίες γονέων, το φορτωμένο πρόγραμμα, ένα νέο μέλος στην οικογένεια, να βρεθεί το παιδί αντιμέτωπο με νέες καταστάσεις - μετάβαση από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό.

->Παράγοντες επικινδυνότητας θεωρούνται σύμφωνα με την Stuttering Foundation of America:

• Το φύλο του παιδιού (περισσότερα αγόρια διαγιγνώσκονται με τραυλισμό). 
• Η ηλικία έναρξης των συμπτωμάτων (μετά τα 3 έτη, περισσότερες πιθανότητες να μην αποτελεί παροδικό επεισόδιο ο τραυλισμός).
• Διάρκεια συμπτωμάτων (παιδιά που τραυλίζουν για περισσότερο από 6-12 μήνες, μεγαλύτερη επικινδυνότητα να συνεχιστεί).
• Οικογενειακό ιστορικό (ιστορικό με άτομα στην οικογένεια που τραύλιζαν ή τραυλίζουν λιγότερες πιθανότητες για το παιδί για μείωση τραυλικών επεισοδίων).
• Ύπαρξη άλλων γλωσσικών διαταραχών.

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΡΑΥΛΙΣΜΟΥ

Προσχολική ηλικία 

→ περιστασιακός

→ αγχογώνες καταστάσεις.

Σχολική ηλικία

→ εντονότερος

→ επίγνωση του προβλήματος

→ καταστάσεις (π.χ. λύπης, χαράς, αναστάτωσης).

Εφηβεία

→ πλήρη επίγνωση (απογοήτευση, αμηχανία, φόβο)

→ μηχανισμοί αντίδρασης 

→ αποφυγή συγκεκριμένων ήχων.|

Ενηλικίωση

→ γνωρίζει πότε θα εμφανιστεί

→ αποφεύγει καταστάσεις

→ διακατέχεται από φόβο, άγχος

→ αποξένωση (Ανδρέου, 2010).

->Αν έχω παρατηρήσει ότι το παιδί μου τραυλίζει τι πρέπει να κάνω;

Είναι απαραίτητο να αναζητήσετε μια επιστημονική εκτίμηση για κάθε αλλαγή που παρατηρείται στην ομιλία ή τον λόγο του παιδιού σας. Ο ειδικός θα μπορέσει να σας καθησυχάσει για το αν είναι παροδικός ο τραυλισμός είτε να σας δώσει κάποιες συμβουλές για την αντιμετώπιση του.

Πατήστε εδώ για να κατεβάσετε το χρήσιμο εγχειρίδιο από τον Πανελλήνιο σύλλογο Λογοπεδικών-Λογοθεραπευτών "Το παιδί που τραυλίζει:Προς τον Παιδίατρο" (4η έκδοση).

->Tips για γονείς και δασκάλους

Όταν ένα παιδί τραυλίζει:

1. Αφήστε το να ολοκληρώσει αυτό που θέλει να πει. Μην διακόπτεται και μην σταματάτε την κουβέντα κάθε φορά που τραυλίζει.
2. Μην χρησιμοποιείτε φράσεις όπως “Προσπάθησε να μην τραυλίζεις”, “Αυτή τη φορά τα κατάφερες όπως ο αδερφός σου”, “Πάρε μια βαθιά ανάσα πριν ξεκινήσεις”, “Μίλα πιο αργά”, “Μήπως ήθελες να πεις…”, “Δοκίμασε πάλι μήπως τα καταφέρεις καλύτερα”...
3. Μη συμπληρώνετε τις φράσεις του. Δεν διευκολύνετε το παιδί με τον τρόπο αυτό, αντίθετα νιώθει ότι το μειώνουν.
4. Όταν το ρωτάνε κάτι αφήστε το να απαντήσει, μην απαντάτε για αυτό θεωρώντας ότι μπορεί να εκτεθεί.
5. Ως εκπαιδευτικοί μη χαμηλώνετε τον πήχη για ένα παιδί που τραυλίζει. Θεωρήστε το ισότιμο με τα υπόλοιπα. Κάτι τέτοιο θα προκαλέσει στο παιδί αισθήματα ντροπής.
6. Προσέχετε κάθε φορά που σας μιλάει. Δείξτε υπομονή και εστιάστε στο περιεχόμενο αυτών που λέει και όχι στον τρόπο
7. Μη βομβαρδίζετε το παιδί με ερωτήσεις. Δώστε χρόνο για κάθε απάντηση που προσπαθεί να δώσει.
8. Αποδεχτείτε το παιδί σας και μη νιώθετε άσχημα κάθε φορά που δυσκολεύεται… Το παιδί καταλαβαίνει και αυτό του προκαλεί άγχος και ανασφάλεια.
9. Μειώστε την ταχύτητα της ομιλίας ώστε να μειωθεί η επικοινωνιακή πίεση στο παιδί. Ομιλία με χαλαρότερο και πιο αργό ρυθμό. 
10. Μειώστε την πολυπλοκότητα των γλωσσικών δομών που το παιδί πρέπει να επεξεργαστεί. Χρήση απλών λέξεων.
11. Χρήση λίγο μεγαλύτερων προτάσεων από το μέσο μήκος πρότασης του παιδιού.
12. Χρήση απλής σύνταξης.
13. Διατήρηση βλεμματικής και κοντινής σωματικής επαφής με το παιδί.
14. Χρησιμοποιείστε επιβραβεύσεις ώστε να ενθαρρυνθούν οι ευχερείς στιγμές ομιλίας και εξαλείψτε τα αρνητικά σχόλια.
15. Να μην σχολιάζονται αρνητικά τα δυσρυθμικά στοιχεία της ομιλίας του παιδιού.
16. Διορθώστε έμμεσα τις εκφορές με δυσρυθμίες ώστε το παιδί να αποκτήσει σωστό πρότυπο ομιλίας και να αντιληφθεί ότι έχει την προσοχή του ακροατή.
17. Επανάληψη των φράσεων του παιδιού που περιέχουν δυσρυθμικά στοιχεία -χωρίς όμως τα στοιχεία αυτά- με χαλαρό και ευχερή τρόπο.
18. Δημιουργείστε αλλαγές στο οικογενειακό πρόγραμμα αν χρειάζονται ώστε να υπάρχουν περίοδοι χαλάρωσης μέσα στην καθημερινότητα και ουσιαστικός ποιοτικός χρόνος με το παιδί.

«Και να θυμάστε….Όσο περισσότερο προσπαθεί ένα παιδί να μην τραυλίζει τόσο περισσότερο επιδεινώνεται η κατάσταση…»

Βιβλιογραφικές πηγές:

Ανδρέου, Σ. Α. (2010). Διαταραχές της ροής της ομιλίας.Λεμεσός: Στέλιος Ανδρέου.

Δράκου, Δ. Γ. (1991). Σύγχρονα προβλήματα της θεραπευτικής παιδαγωγικής, η παιδαγωγική αγωγή του λόγου και της ομιλίας, Τραυλισμός. Αθήνα: Α/φών Τολίδη

Κάκουρος, Ε. Μανιαδάκη, Κ. (2006). Τραυλισμός. Η Φύση και η Αντιμετώπιση του στα Παιδιά και τους Εφήβους. Αθήνα: Τυπωθήτω.

Καμπανάρου, Μ. (2007). Διαγνωστικά Θέματα Λογοθεραπείας. Αθήνα: Ελλήν

Andrews, G. (1983). Stuttering: A review of research findings and theories circa 1982. Journal of Speech and Hearing Disorders, 48, 226-246.

Guitar, B. (1998). Stuttering: An Intergraded Approach to lts Nature and Treatment, 2nd ed. Baltimore: Williams & Wilkins.

Watkins, R. V. Yairi, E. & Ambrose, N. G. (1999). Early childhood stuttering III: Initial status of expressive language abilities. Journal of Speech, Language and Hearing Research, 42, 1125-1135.

Yairi, E. (1997a). Disfluency characteristics of childhood stuttering. In R. F. Curlee & G. M. Siegal (Eds.), Nature and treatment of stuttering: New directions (2d ed., pp.49-78). Needham Heights, MA: Allyn & Bacon.

 www.travlismos.gr